Zabezpieczenie zabytku trwałe jest tym etapem prac technicznych, który poprzedza lub niekiedy jest prowadzony jednocześnie z pracami konserwatorskimi o charakterze wykończeniowym i artystycznym.
Prace związane z zabezpieczeniem trwałym zabytku prawie zawsze wkraczają w specyfikę robót o charakterze inżynieryjno-budowlanym, których właściwe ustalenie odgrywa szczególnie ważną rolę w procesie wzmacniania i stabilizacji zagrożonych budowli.
Problematyka inżynieryjno-budowlana w swej treści w pracach związanych z zabezpieczeniem zabytków jest bardzo rozległa i jak wynika z dalszych rozdziałów, bywa nieraz bardzo skomplikowana. Biorąc ogólnie, prace związane z zabezpieczeniem trwałym zabytku można sprowadzić przeważnie do dwu podstawowych zadań:
a) usunięcia lub osłabienia czynników stanowiących to czy inne zagrożenie dla zabytku, których źródła tkwią poza obiektem,
b) zabezpieczenia lub uodpornienia samego obiektu na działanie czynników niszczących.
Wykonanie zabiegów trwałego zabezpieczenia w każdym przypadku wiąże się ściśle z uprzednim rozpoznaniem i opracowaniem koncepcji zabezpieczenia oraz wskazania środków technicznych, jakie powinny być zastosowane dla tego celu w konkretnym przypadku bez uszczerbku dla historycznej wartości zabytku.
Grupę zabiegów zabezpieczenia trwałego reprezentuje wiele różnorodnych pod względem technicznym i organizacyjnym środków działania. W odniesieniu do samego obiektu zabiegi techniczno-konserwatorskie o charakterze trwałym można sklasyfikować jako ingerencję ekstra-genną i introgenną.
Zabiegi o ingerencji ekstragennej polegają przeważnie na wprowadzeniu trwałych środków ochrony poza zabytkiem, w celu zachowania materiałów lub układu konstrukcyjnego w stanie autentycznym, z zastosowaniem zabezpieczenia zabytku przed możliwościami dalszego zniszczenia wskutek działania otaczającego środowiska, a zwłaszcza czynników klimatycznych.
W zakresie tego typu środków najczęściej stosuje się wszelkiego rodzaju osłony zewnętrzne, wprowadza się pomocnicze konstrukcje nie związane z układem zabytkowym lub stosuje się ochronę za pomocą innej budowli przekrywającej dany obiekt. Tego rodzaju zabiegi dotyczą w większości przypadku cennych wątków murów zabytkowych, fragmentów budowli lub pewnych jej zespołów, a niekiedy i całych budowli o unikalnej wartości historycznej lub kulturalnej, zwłaszcza gdy ich zabezpieczenie wiąże się z koniecznością stworzenia odpowiedniego mikroklimatu lub dostępu do badań albo stałej ekspozycji. W ten sposób zabezpieczono niektóre szczątki murów romańskich i gotyckich na Wzgórzu Wawelskim, mury romańskie w kościele Sw. Wojciecha w Krakowie, relikty murów preromańskich w Wiślicy i inne.
Zabiegi techniczne o charakterze ingerencji introgennej .mają na celu usunięcie zniszczeń i zagrożeń zachodzących wewnątrz konstrukcji i tą drogą — przywrócenie nadwerężonym, rozluźnionym lub posiadającym ubytki zespołom murowanym zdolności do spełniania pierwotnych konstrukcyjnych i użytkowych funkcji.
Ingerencja techniczna introgenną może być również podyktowana potrzebą podwyższenia zdolności nośnej elementów w związku z zamierzoną ich adaptacją do spełnienia nowych funkcji, a także w przypadkach, gdy w stosunku do pierwotnego przeznaczenia konstrukcji zaistniały nowe warunki pracy.
Zabiegi tego rodzaju stosuje się niekiedy także w tych przypadkach, ,gdy zachodzi potrzeba dokonania technicznej korekty istniejącego założenia przestrzennego z uwagi na statyczne i konstrukcyjne wymagania, co może mieć miejsce np. w przypadku przebudowy części nośnych i zmiany ich przeznaczenia statycznego w stosunku do tego, który spełniały pierwotnie, lub ze względu na zmianę własności mechanicznych zastosowanych materiałów murowych.